Page 22 - Литература 7 кылаас 1 чааhа
P. 22
араас албаһынан хам тутан, үлэһит-хамначчыт оҥостон, хам-
саппат хабалаҕа хаайан, иэгэлдьийбэт эридьиэскэ тиһэн, ты-
һыынчанан ааҕыллар сүөһүнү ииттэрэрэ. Ол үрдүгэр мээрэйэ
биллибэт элбэх-үгүс оту курулаппыта — үрдүлэригэр араас
хахыйахтар, титириктэр үүнэн тураллара. Ол үрдүгэр араас
кэпсэтиилэринэн Өлүөнэ өрүс илин-арҕаа тыаларын түүлээҕин
кини илиитигэр киллэрэр. Манныктарга кини барытыгар кө-
ҥүллээх этэ. Ким да киниэхэ утарбат, икки атах барыта, си-
риэхтээҕэр, хайгыыр уонна куттанар, толлор да этилэр. Оч-
чотооҕу кэмҥэ, Саха сиригэр бурдук ончу ыһыллыбат буолан,
бурдук ас суоҕа. Дьон барыта сылгы, ынах иитэллэрэ, онон
аһаан олороллоро. Онон хас кыһын, саас аайы кыра-дьадаҥы
дьоннорго улахан аас-туор, быстарыы буолара. Манчаары
ийэтэ, аҥаардас дьахтар быһыытынан, быстара-быстара олор-
бута. Ол эрээри, дьиҥ-чахчы быстаран өлөр-хаалар күммэр,
кырдьаҕас аҕа кынным Баһылай Слободчиков оҕонньор көрөн
олорон ама өлөрөр үһүө, баран тылланнахпына, көмөлөһөө ини
диирэ, ол курдук эрэнэрэ. Үгүстүк сылдьыбат, кыратык кыһал-
лыбытын иһин, баран көрдөспөт даҕаны этэ.
Биир саас Манчаары ийэтэ аһыырынан даҕаны, отунан да-
ҕаны олох быстан хаалбыт. Икки ынахтааҕа аһылыктара суох,
мантан биирдэрин өлөрөн сиэҕин — көтөхтөрө да бэттэр уонна
сотору төрөөтөхтөрүнэ, аһатыа да этилэр. Онон оҕотун Манчаа-
рыны соруйбут:
— Тукаам, Баһылай! Эн абаҕаҕар Баһылай оҕонньорго бара
сырыт эрэ. Аһыырбыт быһынна, хоргуйан өлөөрү гынныбыт диэ,
абаҕам оҕонньор оччугуйда эмэ тарда бэрис диэ, эттэ, арыыта
аҕал диэмэ, дьэ онно бэйэтэ сыаналаан тугу эмэни биэриэҕэ,
баҕар, аһыннаҕына.
Манчаары ийэтин соруурунан, куттана-куттана, баран киир-
бит Чоочо дьиэтигэр. Этиэн куттанан, өр олорон баран эппит:
— Баһылай оҕонньор, абаҕам буоллаҕыҥ, биһиги аһыырбыт
быһынна, оччугуй да буоллар тарда бэрис эрэ.
— Көр эрэ, бу орой тылын! Хата, эһиги аһыыргыт суох буол-
ла дуо? Бачча уол биир да күн кэлэн үлэлээбитиҥ суох, кыһа-
лыннаххытына, син кэлбиккин ээ, абаҕаҕын дьэ билбиккин. Бо-
суол, таҕыс, бара тур! — диэбит Чоочо.
Манчаары оҕо тахсан дьиэтигэр сүүрбүт. Ийэтигэр кэлэн
22
