Page 106 - Литература 7 кылаас 2 чааhа
P. 106
баттаабыттыы барда. Онуоха убаһа, икки кэлин атахтара бэйэ-
тин уйбат буолан, чохчойон олорон хаалла. Бөрө илбиһирбит-
тии, бастаан былтайа сылдьар иһин ороомохтоон иһэн, муос
хабарҕаҕа түһэн, үлтү көмүллээбитинэн барда.
Убаһа бастаан саҥа биэрэн ойорун кытта, убаһалар сирэй-
дэрэ ханан туһаайбыттарынан көтүөкэлээбиттэрин, тулалыы
сытар бөрөлөр онтон-мантан уун-утары үллэрэҥнэһэн туран,
эмиэ бастакы бөрө курдук, илбиһирбитинэн бардылар. Итинтэн
ыла уолуйбут убаһалар төттөрү-таары сырсан бырдааттасты-
лар. Үлүһүйбүт бөрөлөр, убаһалар тараһаларын хайыта тыыта,
такымнарын иҥиирин сыыйталыы сырыттылар.
II
Амма үрэх бэс чагдатын ортотугар биир эрэ ааннаах, тас
өттүттэн көрүүгэ ол курдук быһаарыыта биллибэт, биир күрүс
уһун хотон дуу, балаҕан дуу самналлан турар. Онно иһирдьэ
көтөн түстэххэ, аҥаар муннугар дьон олороллор эбит. Манна
чаччыгыныар уйатын курдук көмүлүөк оһох, «дьиэ бастыҥ киэр-
гэлэ мин буолабын ээ» диэбиттии, иттэнэ соҕус түһэн, нэлэ-
йэн турар. Оһох чанчыгыттан саҕалаан, киһини түөһүн тылынан
бадахтаах, титирик быыс дьиэни хотонтон араарбыт. Оһох хо-
лумтаныттан биэс хаамыы курдук сиргэ уҥа орон, ол баһыт-
тан туора кэтэҕэриин орон оҥоһуллубут. Уҥа орон иннигэр үс
атахтаах төгүрүк остуол дуома уонна холумтан иннигэр, уллуҥ-
нарынан уот диэки хайыһыннаран ууруллубут этэрбэстэрдээх,
үс талах олоппос көстөр. Быыһы батыһа кылгас адарай орон
баарыгар аҕыйах туос иһиттэр ууруллубуттар, муус уулуур, са-
ха ууһа тардан оҥорбут обургу дьэс алтан солуура турар. Өһүө-
нү батыһа — хаптаһын долбуур. Онно ньаалбаанынан үүйүллү-
бүт аҕыйах чааскы, кытыйалар, мээрэй, быдараах көстөллөр.
Холумтан чанчыгар лобуй бэйэлээх, эмиэ саха ууһа тардан
оҥорбут дьэс чаанньыга харааран турар. Уҥа ороҥҥо, убаһа
тириитэ тэллэхтээх, нэгирэн хаалбыт куобах сон сыттыктаах,
илдьирийэн хаалбыт сиидэс тастаах куобах суорҕаны бүрүнэн,
биир оҕо киһи утуйа сытар. Кэтэҕэриин ороҥҥо биир оннук
таҥаска кириһэн, дьахтардаах эр киһи сыталлар.
Хотон иһигэр, суол ааныттан саҕалаан, ынах сүөһү лыык
курдук симиллэн баайыллыбыт.
106
