Page 44 - Литература 7 кылаас 2 чааhа
P. 44
үүммүт эбит! Кырдал бүтүннүү, үүт-үкчү кыһыл көмүһү мөлбөччү
куппут курдук, ыыс-араҕас алтан от! Ол анараа өттө эмиэ —
сибэкки долгурас муората: наар халлаан күөҕэ, быдьыгынас
сир симэҕэ киэптии аспыт. Халлаан сиргэ кэлэн түспүтүн кур-
дук! Онтон анараа — оруосабай сибэккилэр. Онтон уот кыһыл
сибэккилэр, онтон маҥаттар... Үүт-үкчү эбэҥки кыыһын этэр-
бэһин оҕуруотун ойуутун курдук таҥалай-таҥалай түһэн ис-
питтэр. Эчи үгүс да араас кырааска, тус-туһунан өҥ, ыһыах-
ха киэргэнэн кэлбит дьон курдук, манна төбүрүөннээбиттэр.
Бу сир-буор ийэ көрдөххө эрэ хара ээ — ол кэннэ киниттэн
хайдахтаах курдук эҥин дьикти нарын, ыраас өҥнөр үөскээн
тахсалларый?! Соҕотох бу да алаас иһигэр төһөлөөх баарый!
Ханнык улуу художник палитрата маны кытта ама тэҥнэһиэй?!
Оо, кэрэтин, баайын, төрөөбүт ийэ буорум!
Бэйи, бу сир симэхтэриттэн гербарийбар биирдии экзем-
плярда ылан уган иһиим. Барахсаттарыы! Бу курдук силистэ-
ри-мутуктары, алдьаппакка, паапкабар биирдии кыбытан иһиэм...
Дьэ билигин аны ити булгунньахчаан үрдүгэр тахсыахха.
Онтон ол арыы тыаҕа тиийиэм...
Бу алааска урут хамыйах да уу суоҕа үһү. Күөллээҕэ былыр,
революция иннинэ, уолан хаалта үһү. Оттон билигин хайдах күөл
билгэйэн олороруй! Чугастааҕы кус-хаас аны барыта манна мус-
тар. Сураҕа, бу сүүрбэ сыллааҕыта биһиги колхоз үрэҕи быһан
үөскэппит күөлэ. Мин оччотооҕуга төрүт да төрүү илик этим.
Бэйи, мин тыа иһин диэки өссө киирэн иһиим. Тоҕо сө-
рүүнэй!..
Бу тыа салгына сииктээх буолан, кини бу курдук сөрүүн
буоллаҕа. Ол иһин, тыа сииги, сөрүүнү тутар буолан, кураайы
дойдуларга ойуурдары үүннэрэн айылҕаны уларытар улуу бы-
лааммыт үөскээбит эбит.
Көрүҥ, бу лаглаҕар хатыҥы. Эчи сэбирдэҕэ, иэдэскэ таҕай-
дахха, сөрүүнүн! Бу сэбирдэх, син киһи курдук, тымырдардаах.
Оттон тулата тэбис-тэҥ сарбынньахтардаах. Ким бу курдук хас
сэбирдэҕи барытын биир быһыылаах гына кырыйан, киэпкэ
баттаан оҥоортой? Тоҕо хатыҥ эрэ барытын сэбирдэхтэрэ
биир быһыылаахтарый? Ханна саһан сылдьарый кинилэр биир
буолар кистэлэҥнэрэ? Айылҕа бары атын үүнээйилэрин кур-
дук, хатыҥ эмиэ ханнык эмэ быыкаайык сиэмэттэн үүнэрэ буо-
44