Page 94 - Литература 7 кылаас 2 чааhа

сүбэлэһэн бараннар, тус илин диэки амарах сүрэхтээх дьо-
ну-сэргэни көрдүү айаҥҥа турарга быһаарыммыттар. Кинилэр
ол туһунан таҥхайа кырдьан эрэр эбэлэрэ эмээхсиҥҥэ эппит-
тэр уонна: «Эйигин эмиэ илдьэ барабыт», — диэбиттэр. Онуоха
ол мындыр, аастыйбыт баттахтаах эмээхсин:

— Оҕолорум, сөпкө быһаарыммыккыт, — диэхтээбит ха-
раҕын уутун ытыһын көхсүнэн киэр илгэ-илгэ. — Манна бу муус
килиэ сири манаан олорор сатаммат. Тутуспутунан олорон
бары хоргуйан өлүөхпүт. Дьоллоох буоллаххытына, күн санаа-
лаах дьоннор көрсөн өрүһүйүөхтэрэ, киһи-хара оҥоруохтара.
Оччоҕо уһун олоҕу олоруоххут, ууһаан-тэнийэн барыаххыт...
Оттон миигин хом санаамаҥ, кукаларыам. Эһигини кытары
барсар кыах суох, бостуой эһиэхэ адаҕа буолуом. Кырыйдым
уонна ыарыһах буоллум. Онон эһигини өбүгэлэрим үтүө үгэс-
тэринэн, аал уоту оттуҥ, адаар муостааҕы дэлэтиҥ, кэхтибэт
кэскиллэниҥ, охтубат оҥоһууланыҥ диэн сүрэхпиттэн сүбэлии-
алгыы хаалабын, — диэхтээбит эбэлэрэ барахсан.

— Эбэбит барахсан, ханна да тиийдэрбит-түгэннэрбит, би-
һиги эйиэхэ син биир эргийэн кэлиэхпит, — дэспиттэр оҕоло-
ро, сиэннэрэ. — Биһиги төрөөбүт төрүт буорбутун умнуохпут
суоҕа. Инньэ диэн эн иннигэр, бу таас хайабыт, бу лиҥкир
тыабыт иннигэр андаҕайабыт.

Оҕолоро эбэлэригэр биир ырыган таба этин өлүүлээн хаал-
ларбыттар итиэннэ астарын тобоҕун санныларыгар сүүгэй-
дээн, үҥүүлэрин, батыйаларын, кураахтаах ох сааларын илдьэ
ыраах айаҥҥа туруммуттар.

Хонуктар хотоҕостуу устан испиттэр. Ыйтан ый ааспыт.
Били соҕотоҕун хаалбыт эмээхсин эрэйдээх ырыган табатын
этэ тамты эстэн, хас да күн сылбархай уунан олороохтообут.
Арай табатын тириитэ эрэ ордубут. Эмээхсин онтукатыттан
бэркэ кэччэйэн, кэмнээн, буһаран сии олорбут. Оҕолорун, сиэн-
нэрин санаатаҕына, хараҕын уутун кыаммат буолбут.

Биирдэ кыһыҥҥы халлаан хараҥарыыта эмээхсин тордоҕун
таһыгар тахсыбыт. Халлааҥҥа сулустар тырымнаһаллар, тым-
ныыттан мутуктар таһыргыыллар. Ол туран хайаттан таастар
сурулуу тохтор тыастарын истэр. Онтон арай ыйдаҥа сырды-
гар көрдөҕүнэ — сыгынньах таас быарынан чубукулар сүүрэн
кыырайан эрэллэр эбит. Эмээхсин чубукулар итинэн орохтом-

94