Page 92 - Литература 7 кылаас 2 чааhа
P. 92
Ааҕыы, ырытыы
Хуркаткит
Саас эрдэттэн сүппүт табаларбытын көрдүү хара сарсыар-
даттан халыҥ тайҕаны кэтэн айаннаан, ханнык эрэ кыракый таас
үрүйэ кытыытыгар кэлэн тохтоотубут. Аргыһым — кырдьаҕас
табаһыт, сээркээн сэһэнньит, эдэрдэргэ үтүө сүбэһит, мындыр
өйдөөх Нэгиэчээн оҕонньор. Кинини киһи барыта ытыктыыр
кырдьаҕаһа. Биһиги ыстаадабыт табаһыттара кинини аҕаларын
курдук көрөллөр.
Биһиги, кылыгырыы уста сытар сырдык уулаах таас үрүйэ-
чээн кытыытыгар суодаспыт суон мастар аттыларыгар ындыы-
ларбытын түһэртээт, уучахтарбытын ыыталаан кэбистибит.
Мин, эдэр киһи быһыытынан, икки сүүс хаамыы сиргэ баар
үрүйэчээнтэн солуурчахпар уу баһан таһаараат, хаппыт му-
туктары хомуйа охсон, уот оттон кэбистим. Оҕонньорум икки
үтэһэҕэ сыалаах эти үөлэ охсон уотун кытыытыгар анньыта-
лаата, уулаах солуурчаҕын көлө маска ыйаата. Кини, төһө да
сэттэ уонун томточчу туоллар, миигиттэн итэҕэһэ суох туттуу-
лаах киһи: көр, үтэһэҕэ эт үөлэ охсубут. Оо, эдэригэр эр бэрдэ
эбитэ буолуо!
Биһиги эппит буһуор, чэйбит оргуйуор диэри халлаан сыы-
йа боруоран барда. Кутаабыт улам сырдаатар-сырдаан, киэ-
һээҥҥи барык-сарыгы баһыйан истэ.
Кутаабыт аттыгар олорон, хойуу чэйи иһэ-иһэ, буруо сыт-
таах үөлүллүбүт эти кытары арыылаах килиэби бэркэ астынан
сии-сиибит аа-дьуо кэпсэтэбит.
— Оо, манна өссө чубуку этэ баар буоллар, — диибин мин.
— Һэ, бу оҕо эгэлгэтин! — оҕонньор мин эппиппин сө-
бүлээбэтэ. — Бу таба этэ барахсан куһаҕан үһү дуо?! Чубуку,
көҥүл айылҕа айыыта суох оҕото, сылдьаахтаатын. Кинини да
харса суох кыдыйан аҕыйаттыбыт. Кини ол буруйа диэн — этэ
минньигэһэ. Оттон бэйэтэ айылҕа ааттаах мааны, кэрэ кыыла
буолаахтаатаҕа... Былыр чубуку биһиги өбүгэлэрбитин өлүүттэн
быыһаабыта үһү эбээт.
Оҕонньор, сэҥийэтин сэпсигир бытыгын таҥнары имэрийэн
ылаат, үрдүк ньылаҕар сүүһүн мырчыһыннара-мырчыһыннара,
92