Page 134 - Литература 9 кылаас 1 чааһа

Тыыннаах тыл

А. И. Софронов «Олох оонньуура» драматын толору тиэ-
киһин булан ааҕыҥ. Эдэр көлүөнэ дьон Дьэкиим уола Тиитэп
уонна Уйбаан кыыһа Мааппа тустарынан бэйэҕит санааҕытын
сааһылаан кэпсииргэ бэлэмнэниҥ.

Анаан дьүүллэһии

1. «Баай — дьол» дуо?
Уйбаан баай туһунан этэр тылын тиһилигин оҥорон көрүҥ.
Кини кэргэнигэр, оҕотугар, атын дьоҥҥо сыһыана. Дьон
киниэхэ сыһыана. Уйбааҥҥа «баайа — дьол» буолла дуо?
Кууһума баай. Кини тылын-өһүн, дьоҥҥо сыһыанын уонна
кинини атын дьон хайдах сыаналыыр тиһилигин оҥорон,
ырытан көрүҥ. Үтүө киһи курдук эрээри, баайа тоҕо дьолу
аҕалбата? Дьон-сэргэ эмиэ да ытыктыыр эрээри, өлөр-хаа-
лар күнүгэр тоҕо күүс-көмө, өйөбүл буолбата?
Дьол диэн тугуй? Драма сүрүн сирэйдэрэ (Уйбаан, Дьэкиим,
Кууһума, Баһымньы, Өрүүнэ, эдэрдэр) дьол туһунан санаа-
ларын ырытан көрүҥ.
«Киһи күүһүнэн олохтон дьолу-соргуну былдьаан ылбат
эбит» диэн Уйбаан этэрэ киһи олоҕун бэйэтэ оҥостунуох-
таах диэн санааны утарар дуу эбэтэр киһи дьол туһугар
дьулуурун ис хоһоонуттан, ньыматыттан тутулуктааҕын
бигэргэтэр дуу?

2. «Олох оонньуура» диэн тугуй?
А. И. Софронов «Олох оонньуура» диэн тугу этэр дии са-
ныыгытый? (Олох туһунан оонньуу дуу? Дьон олоҕо оон-
ньуур дуу? «Ким ытыыр, ким күлэр», ол дуу — олох
оонньуура?)
Дьол, киһи олох оонньуура буолар дуо? Олох киһини араас-
тык эрийэр, мускуйар, үрдэтэр, намтатар кыахтаах дуу
эбэтэр «олох оонньууругар» туруга суох, бэйэтин иннин
билиммэт киһи эрэ киирэн биэрэр дуу? Эбэтэр кэм-кэрдии
эмиэ киһи дьылҕатыгар суолталаах, «олох оонньуурун»
тиһэн, таҥан биэрэр кыахтаах дуу?
«Киһи олоҕун бэйэтэ оҥостор» диэн этии туох ис номох-
тооҕуй? Ханнык киһи бэйэтин олоҕун оҥостуой, олох ох-
суһуутугар уйуктаах, тирэхтээх буолуой? Кэпсэтиһиҥ.

134