Page 24 - Саха тыла 9 кылаас

45. Ситим тыллары уонна ситимниир тыллары арааран суруйуҥ:

I. а) холбуур суолталаах:
б) араарар суолталаах:
в) утарар суолталаах:
г) утуу-субуу суолталаах:
д) чуолкайдыыр, хос быһаарар суолталаах:

II. а) тэҥҥэ холбуур ситим тыл:
б) баһылатан холбуур ситим тыл:

Уонна, да, даҕаны, эмиэ, икки, онон, онуоха, оччоҕо, ол аата, оттон,
ол эрээри, ол оннугар, ол кэннэ, ол икки ардыгар, эбэтэр, биитэр, ха-
та, арыт, арыт-арыт, да-да, даҕаны-даҕаны, эбэтэр-эбэтэр, өскө… буол-
лаҕына, буоллар да, гынан баран, туһугар, иһин, кытта, курдук, хаһан.

46. Биир уустаах кэпсиирэлээх судургу этиини уларытан, холбуу этии
оҥорон суруйуҥ. Туһааны аннынан тардыҥ.

Холобур: Испиискэ уота кыламнаата, чугас турар дьону сырдатта. —
Испиискэ уота кыламнаата, чугас турар дьон көстө түстүлэр.

1. Сааскы күөл мууһа ньириһийэр, киһи сүргэтин көтөҕөр. 2. Тураах
күөл үрдүнэн айдаан бөҕөнү түһэрэн ааста, аһыы олорор кустары үр-
гүтэн көтүттэ. 3. Тыраахтар бурдук сирин хорутар, инчэҕэй кырыһы тиэ-
ритэ быраҕар. 4. Тыа дьоно сыл аайы тиэхиньикэни баһылаан иһэллэр,
аһы-үөлү дэлэтэллэр. 5. Тутуу биригээдэтэ нуорматын мэлдьи аһара
толорор, быйыл биэс дьиэни тутта. 6. Охсуллубут күөх от минньигэс
сыта дыргыйар, киһи муннун кычыгылатар.

Ситимнээх саҥа

СУРУГУНАН УОННА ТЫЛЫНАН ТИЭКИС

46. Бэриллибит кэрчиктэри тэҥнээн көрүҥ, туох түмүккэ кэлли-
гит, санаа атастаһыҥ.

1. — Хайа, бу ханна бардыҥ?
— Ээ, суох. Таах тиэргэҥҥэ.
— Таҥнан таҕыс эрэ. Соҥҥун кэт, тымныы баҕайы.
— Күннээх буолбат дуо.. тоҥмоппун.
— Тоҥмоппун дии-дии.. түннүгүнэн көрдөххө, күннээх. Кэт-кэт, мэ.
Тыал курдары үрүө.
24