Page 18 - Литература 6 кылаас 2 чааhа
P. 18
хаартытын туппахтыы олорор эбит. Дьэ өйдөнөн ааҕым-
мыта — харчытыттан үстүүлээх икки эрэ кумааҕы хаалбыт.
Ыстапаан эрэйдээх, аһын саҕатыттан көлөһүн тахса-
тахса, санаарҕаан остуолга бүк түһэн олорон санаата-
ҕына, туохха да сатамньыта суох улахан алдьархайы
оҥостон олорор эбит, хайдах да гыныах сир суох, кини
туһугар халлаан ыраах, сир кытаанах буолла. Санаатаҕын
аайы эбии ыарахан, куһаҕан буолан истэ, ытыах эбит да,
хараҕын уута тахсыбата. Сүрэҕэ бүл-бүл тэбиэлээн ты-
быс-тымныынан хаарыйан аастаҕын аайы, икки чабыр-
ҕайа үллэҥнии-үллэҥнии, тириппит курдук, тымныы кө-
лөһүн сирэйин устун сүүрэлээтэ. «Дьэ алдьархай да баар
эбит, хайдах киһи буолан сылы туоруубунуй, дьиэбэр
хайа сирэйбинэн көстөрбүнүй?» — диэн улаханнык са-
ҥарбыта эбитэ дуу, иһигэр эрэ санаабыта дуу — ону ким
да билбэт.
Туохтан да оҕолоруттан кыбыһынна, ойоҕуттан соччо
улаханнык куттаммат, урут даҕаны сүүйтэрдэҕинэ, ойоҕо
саҥараары гыннаҕына, бардьыгынаан баран сутуругун
көрдөрдөҕүнэ, ах баран хаалара эбэтэр ону истибэтэ-
ҕинэ, кэтэҕин аһыттан сыһа сылдьан кырбаан биэрдэ-
ҕинэ, им-ньим бараахтыыра.
«Төһө даҕаны мөхтөр-саҥардар, бу сырыыга эрэйдээ-
ҕи кырбыам суоҕа, олус сүрэ бэрт буолуо». Төһө өр олор-
бута эбитэ буолла, дьиэ иһинээҕи дьон бары тураннар,
оонньуу-күлэ сылдьан, аһаан-сиэн, онно-манна барыта-
лаан хааллылар. Дьон күлүүтүн-оонньуутун истэ-истэ са-
нааргыыра ордук улаатта.
Оо, кырдьыга даҕаны, эрэйдээххэ ити кытаанах суол
буолуо эбээт!
Аргыый аҕай санньыҥнаан туран, дьон испит чэйдэ-
рин тобоҕуттан куттан истэ. Иһигэр ас да киирбэт буол-
бут. Өрө уһуутуу-уһуутуу таҥнан, кунана эрэйдээҕи көлү-
йэн баран, сиэтэн, аат эрэ харата уулусса устун хааман
сукуҥнуу турда. Кини көрдөҕүнэ, дьиэлэрдиин, киһилиин-
сүөһүлүүн бэҕэһээ көрбүтүттэн быдан уларыйбыкка дылы
буолтар, киһи эрэ барыта киниэхэ кыыһырбыт курдук
дьэбин уоһуйан көһүннүлэр.
18