Page 20 - Литература 6 кылаас 2 чааhа

буолар. Куоратчыкка төһө эмэ ыраахтан «тыл-өс истэ»
диэн кэлэр үгэстээхтэр. Куоратчыт аҕыйах да табаары
таһаарбыт буоллар, «нуучча эрэ хараҕын уута суох» диир
куолу. Дьахталлар этистэхтэринэ: «Хайа, эриҥ куорат
аҥаарын тиэйэн тахсан олордоҕуна киирдэххэ, айаххын
атан кэпсэтэриҥ да баҕалаах буолара дии», — диэн, хас
эмэ сылы быһа умнубакка, үөхсүү оҥостоллоро. Оннук
быһыыны Даайа да бэркэ билэрэ.

«Оо, төһө эрэ дьахтар чэй, табах көрдүү-көрдүү хор-
гуталлар, мөҕөллөр-этэллэр ньии, хас эрэ киһи Ыстапаа-
ны арыгы иһэрпэтэ дии-дии кыйаханаллар, өстөнөллөр
буолла?» диэн, хотоҥҥо ынаҕын сааҕын күрдьэ-күрдьэ,
мэлдьи саныыр буолара.

Даайалаах кыра уоллара бөлүүн түүнү быһа ытаан, бу-
катын утуйбата.

«Быһыыта, айан киһитэ кэлэрин биттэнэн атаҕырҕаа-
таҕа буолуо, саатар, мин, киһи курдук, түүллээх-биттээх
буоллаҕым дуу, ийэм бокуонньук түүлүнэн-битинэн тугу
да эндэппэт этэ. Күтүр өстөөх, ону да баппатах буолам-
мын. Ыстапааным эрэйдээх төһө эрэ тоҥон, эрэйдэнэн
иһээхтиир, бэйи, кэллэҕинэ, ынаҕын иһиттэн буһаран
сиэтиэм буоллаҕа ээ» дии саныы-саныы, киэһэ оһох уоту-
гар этэрбэс абырахтыы олоорто.

Кырдьык даҕаны, Ыстапаан барбытын кэннэ, дьиэҕэ
сытыйан олорор дьон, биһиги, ууну-хаары аһаан оло-
рорбут сөп, эмиэ туохпут этэй, арыытай диэн, туох да
минньигэһи амсайбакка, аҥаардас сылбархай чэйи кытта
бутугас сиэн олоорторо, инньэ да гынан оҕолор барах-
саттар, хобдоҕураннар, саҥардыыттан бэттэх ас көрдүөн
ийэлэрин тулуппат буолбуттара.

VI

Ыстапаан, кыыкынатан-кыыкынатан, дьиэтигэр чуга-
һаата. Улам чугаһаатаҕын аайы, санаата хараастан, туох
эрэ сүгэһэрдээх курдук, эбэтэр туох эрэ улахан суолга
түбэспит киһи курдук сананан испитэ. Туохтан да куһаҕа-
на — оҕолоро эрэйдээхтэрэ көрө тоһуйаллара, туоҕа да
суоҕун истэн, хомойон ытаһаллара-соҥоһоллоро.

20