Page 30 - Литература 7 кылаас 1 чааhа

ыйыппыттар, доппуруостаабыттар. Ол ыйытыыга мөҕүү, үөҕүү,
сынньыы даҕаны баар эбит. Ол тутуллан олордоҕуна Доҥдоҥо
Дьүккүйэр Паана, эмиэ кэлэн, урут өлбүт биэтин туһунан ыйыт-
тарбыт уонна Манчаарыны араас куһаҕанынан үөхпүт даҕаны,
сирэйгэ да силлээбит. Манчаарыны, кэлгиэтин сүөрбэккэ эрэ,
ол курдук араас суолунан муҥун муҥнаан бараннар, куоракка
суут илиитигэр киллэрбиттэр. Бараары туран Манчаары эппит:

— Миигин акаары киһинэн албыннатан туттугут, ол гынан
баран, бу кэнники өттүгэр төлөбүрдээх буолуохтун, мин төлөө-
бөтөхпүнэ даҕаны, саатар атын дьон төлүөхтэрэ. Ол курдук,
иэстээх курдук сананан сылдьаарыҥ, — диэн.

Куоракка киллэрэннэр Манчаарыны суут илиитигэр туттар-
быттар. Онно түрмэҕэ сытыарбахтаан баран, урукку уураахта-
рын толорон, хара остоолбоҕо туруоран, уон ордуга биэс ох-
суунан быалаах кымньыынан таһыйбыттар. Уонна эмиэ түрмэҕэ
бырахпыттар.

Манчаары хаайыыттан күрээһинэ

Манчаары Баһылай Иркутскай хаайыытыгар сыттаҕына, арай
биир киэһэ бөдөҥ-садаҥ саҥалаах, уҥуох сирэйдээх киһи ки-
ниттэн кэлэн ыйыппыт:

— Эн эмиэ биир улуус ааттааҕа буолаҕыҥ. Бу хаайыыттан
күрүөххэ. Туох тэриллээхиний? Туох туттар сэптээххиний-сэ-
биргэлээххиний?

— Бу диэн тугум даҕаны суох. Киһи мантан үүт-хайаҕас бу-
лан күрүө суох хаайыыта быһыылаах, туохпун барытын тутул-
ларбар ылбыттара, — диэбит Манчаары.

— Чэ, эн миигин кытары күрүүр буолллаххына, мин эйиэ-
хэ кэпсиим. Алта былас кэриҥнээх бирээдьинэ быаны булан,
олбуор муннугар кистээн сытыарабын уонна алтан чаанньык,
чохороон сүгэ дуома баар, — диир тоҥуһа.

— Элбэх оҥостуулаах киһи эбиккин. Ол буоллаҕына барыах-
ха, — диэн буолар.

Биир күн кинилэр, иккиэн үлэһэн баран, киэһэ хараҥарбытын
кэннэ, дьон сырыыта уҕарыйыытын саҕана, олбуору нөҥүөлээн
күрүүргэ быһаарыннылар.

Хаайыы олбуора таас эбит, үөһээ өттүнэн бадаардах боро-

30