Page 113 - Литература 7 кылаас 2 чааhа
P. 113

йыл сайын Махсыыны хаста да көрсөн кэпсэппитэ, бэл Аммаҕа
киирэ сылдьыбыта. Хас көрүстэҕин ахсын арааһы кэпсээн, өй-
дөтө-сүбэлии сатыыра.

     Махсыын кинини бэркэ болҕойон истэрэ. Ордук кини өйүт-
тэн тахсыбат тылларынан: «Эһиги баай киһини эбии байыта,
эккитин-тириигитин барыы сылдьаҕыт. Ленин баһылыктаах
бассабыыктар баартыйалара үлэһит норуоту көмүскүүр уонна
бэрт сотору кэминэн, ыраахтааҕыны суох гынан, үлэһит-баа-
һынай олоҕун туругурдуо. Оччоҕо баайдар суох буолуохтара
уонна дьон бары кыһалҕаны билбэккэ, көҥүллүк олоруохта-
ра», — диэн буолаллар. Ол баартыйа ыраахтааҕыны хайдах
кыайан суох гынара эбитэ буолла?

     Махсыын, Уйбаныап тылын-өһүн истиэҕиттэн ыла, соҕотох
эрэ буоллар, наар итинник санаталыыр уонна туспа ыал буо-
лар туһунан арааһынайдаан толкуйдаан тахсар. Дьыбардаах
күндэлэс сарсыарда убаһаларыгар баран иһэн уол, эмиэ ити
туһунан санаан, сылгылара баар сирэ бу тиийэн кэлбитин
билбэккэ хаалла. Амма хара сыырын үрдүгэр кэлэн, ол-бу диэ-
ки көрүөлээтэ. Күн сындыыс хайа үрдүттэн чэмэличчи көрбүт.
Эргиччи сып-сырдык, ып-ыраас. Бары барыта таптаабыттыы
мичилийбит. Махсыын ис-иһиттэн үөрүөх санаата киирдэ, тула-
тын эргиччи көрдө, ымайда, сыыры таҥнары тэбинэн киирдэ.
Амма мууһун тоҥуу хаарынан быһа кэһэн, хомурахха сыппа
тардарыгар диэри түһүтэлээн ыла-ыла, иирэ кэтэҕэр таҕыста.
«Манна мустан, күн уотугар сыламныы турдахтара. Төһө эрэ
соһуйаллар», — дии санаан, саҥа таһаарбакка күлэ-күлэ, үөмэн
талаҕы туораан иһэн убаһаларын көрүөлээбитэ — мэлигирдэр.
«Үөдэттэр ханна түстүлэр?» — дии санаан ылаат, тарбаҕын
айаҕар батары биэрэн, хатан баҕайытык иһиирэн чыскырытта.

     Маннык ньыманан иһиириини кини Уйбаныаптан көрөн
үөрэммитэ. Бу сайын кини от охсо турдаҕына, Уйбаныап кэл-
битэ. Кэпсэтэ олорбуттара. Кини барыны барытын таптаа-
быттыы, кэрэхсээбиттии, имэрийтэлии көрбүт халлаан күөҕэ
хараҕа эмискэ уларыйа охсубута, уордаахтык уоттаммыттара.
Махсыын ону көрөн, кэннин хайыһа түспүтэ: биир элиэ тэл-
биҥнии, сабырыҥныы сылдьар эбит. Тугу эрэ кыһанан көрдүүр
быһыылааҕа. Киһиттэн наһаа дьаарханан сэрэнэр бэйэтэ, на-
мыһах баҕайытык, кыараҕас-кыараҕастык эргийтэлии көтөн,

                                                                                                       113
   108   109   110   111   112   113   114   115   116   117   118