Page 114 - Литература 7 кылаас 2 чааhа

дьон баарыттан кыратык да толлубакка, от быыһыттан тугу эрэ
булан сиэри оботура сылдьара. Махсыын үчүгэйдик сыныйан
көрөөрү гынан эрдэҕинэ, сүр хатан иһиирии кинини төттөрү
хайыһыннарбыта. Онтуката Уйбаныап икки тарбахтарын айаҕар
батары биэрэн иһиирэ олороро. Элиэ дьэ тэскилээбитэ.

— Көр эрэ, маҕайыкаан аллаах! Чыычаах оҕотун тутан сиэри
дьүһүлэннэҕин. Бу иҥсэтин! Бэл куттанарын умнубут. Бараҥҥын
көр эрэ. Ити барахсан ханна саспытый? Ол төбөтө харааран
көстөр бөлкөй от күлүгэр түспүтэ, — диир Уйбаныап уонна, Мах-
сыынтан хараҕын уларытан, балай да үөһэ тахсан, туохха эрэ
ымсыыран элиэтээн эргичийэ сылдьар элиэни одуулаан барда.

Махсыын тыаһа суох сүүрэн дэгэйэн тиийэн, бөлкөй оту өҥөс
гына түспүтэ: саҥардыы көппүт, тумсун икки өттүнээҕи араҕаһа
ситэ сууйулла илик туйаарар оҕото, сэтиэнэххэ төбөтүн кис-
тээн, хаптайыаҕынан хаптайан сытар эбит. Махсыын төҥкөйөн,
чыычаах оҕотун көхсүттэн имэрийээри илиитин чугаһаппыты-
гар, анарааҥҥыта бастаан олоро түстэ, онтон сүүрдэ уонна
нэһиилэ көтөн салыбырайан таҕыста, оччо ырааҕа суох сиргэ
от быыһыгар түһэн хаалла.

— Билигин дьон эмиэ итинниктэр. Ким күүстээх, үптээх-
астаах ол, үкчү ити элиэ курдук, дьону тутан сиир. Эн өйдөө,
кытаанахтык өйдөө, — диэбитэ Уйбаныап, Махсыын төннөн кэ-
лэн оннугар олорбутугар.

Махсыын онтон ыла быһа ылахтаһан, итинник иһиирэри са-
тыыр буолта.

Иккиһин иһиирдэ — ылы-чып. Үсүһүн — мэлигир. Уол муо-
дарҕаата, дьиксиннэ даҕаны. Урут итинник иһиирдэҕинэ, убаһа-
лара сырсан бытарыһан кэлэр буолаллара. Билигин тоҕо эрэ
туох да биллибэт. «Хайа үөдэн баҕайыный? Дьоҕойон, ыраах
түһэн хааллахтара дуу?» — диэн ботугуруу түһээт, талах лабаа-
тын аннынан бараары төҥкөйөбүн диэн бөрөлөр суолларын
көрө түстэ. «Тыый!» — саҥа аллайаат, иирэттэн мүччү ыстанан
таҕыста. Убаһалар ханна да көстүбэттэр. Хаар үрдэ, киһи ха-
раҕа ыларынан, кыа-хаан... «Һуу, бу үлүгэри!.. сиэбиттэр... бу
сиэхситтэри!», — диир санаалар элэҥнэстилэр.

Дьиэтигэр кэлбитэ аҕата, сүөһүлэрин аһатан бүтэн, дьиэ
таһыгар мас мастаан лабырҕата турар эбит. Уола ыгылыйан,

114