Page 196 - Литература 10 кылаас 2 чааhа
P. 196

Ити  хара  хаатыҥката  урут  бириэмийэҕэ  кэлбитэ,  ыраас
             сии дэс  ырбаахыта,  ол  таһынан  түһэриммит  кыһыл  хаалтыһа
             бэйэтин киэннэрэ, чулкута эмиэ — тобугун аннынан саба уур-
             бут  кыра  абырах  сиигиниин  —  уруккутунан  сылдьар.  Кыыһа
             тугу  да  ылан  кээлтин  өйө  хоппото.  Онуоха  эбии  сибилигин
             аҕай  өйө  сынньыллан  тахсан,  төбөтө  убаҕас  ымдаан  курдук,
             дьалкыҥнас буолбут. Өйдүүрүн да өйдүө суох, билэрин да би-
             лиэ  суох.  Остуол,  кырабаат  да  үрдүгэр  туох  эмэ  боччумнаах
             ууруллубута көстүбэт.
                Ийэтэ сэрэйиэ суоҕун билэн, кыыс сыттыгар сүүрэн тиийэн
             биир  халыҥ,  кыһыл  көмүс  суруктаах  кинигэни  сулбу  тардан
             таһаарда.
                — Бу баар Пушкин кинигэтэ! — диэн баран кинигэтин ийэ-
             тигэр уунна. Ийэтэ онуоха өмүрэ сыста:
                — Айыы, ханна суох кумааҕыны!.. Хата, мин хаатыҥка эҥин
             буоллаҕа дии санаабытым!
                Кыыс  курус  гынна,  хаана  сирэйигэр  саба  охсулунна,  ха-
             раҕыттан уу ыгылынна, хамсыах да бокуойа суох буолла. Он-
             тон кыыс кытара кыыһан, тыыннаах күөх сибэккилии тыргыл-
             лан, тобуга ибир-ибир титирэстии-титирэстии, улуу Пушкины
             утары ууммутунан, саҥата суох тураахтаата. Онтон көмөлөһүҥ
             диэбит курдук, түннүк үөһэ өттүн, дьиэ үрдүн көрбөхтөөтө. Ки-
             нигэтин бэйэтин диэки эрчимнээхтик тардынан ылла.
                Ийэ  сүрэҕэ  амырах.  Тугу  оҥорбутун  өйдөөтө.  «Туох  иһин
             оҕобун  бачча  хомоттум»,  —  дии  санаата.  «Оок-сиэ,  бэйэм
             даҕаны  киһи  бөҕөбүн!..  Күтүр,  үөрэнэн  хаалбычча…»  —  диэн
             аны бэйэтин мөҕүнэ сананна.
                — Таня!  —  оргууй  аҕай  ыҥырда.  Кыыс  саҥарбата.  Эмээх-
             син  кыыһын  бэйэтигэр  сыһыары  тардан  ылла,  сып-сымнаҕас
             баттаҕыттан имэрийдэ, сыллаата-уураата. Онтон букатын уос-
             кутардыы,  кыыһа  тутан  турар  кинигэтин  арыйбахтаата,  боту-
             гураата:
                — Киһи  оонньоон  эппитин  аайы  кырдьыктаныма…  Үчүгэй
             баҕайы  кинигэ  эбит:  суруга  эҥинэ  кыһыл  көмүс…  сырыы
             аайы сыаналааҕы биэриэхтэрэ дуо?.. Ким диэтиҥ аатын? Ээ?
             Сыччыай?..
                Таня  уһун  кыламаннарыгар  быкпыт  төп-төгүрүк  таммах
             уулар,  кыысчаан  бэйэтин  курдук,  бэрт  чэпчэкитик,  дөбөҥнүк
             сиргэ ойон хааллылар.
                Хомойууну  үөрүү  тута  солбуйарын  саҕа  үчүгэй  баар  буо-
             луо дуо? Кыыс кинигэтин кууспутунан остуолга дьэргэйэн кэ-
             лэн  олорунан  кэбистэ  уонна  күндү  бэлэҕи  хат  арыйан,  улуу

              196
   191   192   193   194   195   196   197   198   199   200   201