Page 89 - Саха тыла 6 кылаас
P. 89

17 §. Төрүт уонна үөскээбит
                        даҕааһыннар

           Тыл олоҕо тутулунан икки араастаах: төрүт уон-
       на үөскээбит. Төрүт олох тыл төрдө буолар, бастакы
       суолтаны илдьэ сылдьар (кыһыл — түүрд. кызыл, хара
       — алт. кара). Үөскээбит олох иккис саҥа суолта-
       ны үөскэтэр, тыл састаабынан кэрчиктэнэр кыахтаах
       (оҕо-мсох, кэй-иик, саас-кы, былыр-гы, ойуу-лаах).

 163. Төрүт уонна үөскээбит даҕааһыннарга биэстии холобуру
         бул.

               Даҕааһын аат этиигэ оруола

           Даҕааһын аат этиигэ быһаарыы уонна кэпсиирэ
       буолуон сөп.

           1) Даҕааһын аат быһаарыы буолар. Холобур: күүс-
       тээх киһи, күүстээх киһиттэн, күүстээх дьон. Даҕааһын
       аат бэйэтэ быһаарар тыллаах буолуон сөп: олус
       күүстээх уол, ураты интэриэһинэй кинигэ.

           2) Даҕааһын аат этиигэ кэпсиирэ буоллаҕына, кэп-
       сиирэ сыһыарыытын ылынар. Холобур: Эн күүстээххин,
       биһиги эмиэ күүстээхпит.

 164. Даҕааһыннары булан этии чилиэнинэн ырыт.
    1. Киэҥ иһит кэһиэхтээх, улахан кытыйа салааһыннаах.

2. Күөс үллэрэ үчүгэй. 3. Ыал аһылыга ордук минньигэс.
4. Өрүс мэлдьи уорааннаах.

                                                                                                            89
   84   85   86   87   88   89   90   91   92   93   94