Page 93 - Саха тыла 6 кылаас
P. 93

170. Бэриллибит сыһыарыылары туһанан, даҕааһыннары үөс-
         кэтиҥ. Үөскээбит даҕааһыннарга сөп түбэһэр тыллары
         булан, тыл ситимнэрин оҥоруҥ.

    1. Оҕо, ойуур, уруу, хоту, саас аат тылларга -лаах,
-тааҕы, -мсах, -гы, -кы сыһыарыыны эбиҥ.

    2. Быс, ыл, күл, кыыһыр, ырбай, ньылаҥнаа, чарылаа
туохтуурдарга -аҕас, -ыгас, -ыык, -ымтаҕай, -ҕар, -с
сыһыарыылары эбиҥ.

         171. Үгүстүк туттуллар сыһыарыыларга 3-түү үөскээбит
                 даҕааһын ааты холобурдаа.

    -лаах: хаардаах, ...
    -тааҕы: дьиэтээҕи, ...
    -ҥы: былырыыҥҥы, ...
    -ыык: кэйиик, ...
    -ҕар: хантаҕар, ...
    -с: бааҕынас, ...

               Даҕааһын ураты халыыптара

    Ханыыласпыт даҕааһыннар: уйгу-быйаҥ, үрүҥ-хара, на-
мыын-намчы, уоттаах-төлөннөөх, көрдөөх-нардаах, бөҕө-
таҕа.

    Күүһүрдэр эбиискэлээх даҕааһыннар: мап-маҥан, кып-
кыра, кип-киэҥ, тэбис-тэҥ, хабыс-хараҥа, тыбыс-тым-
ныы, тобус-толору.

    Хатыланар олохтоох даҕааһыннар: нарыын-нарын, күн-
дүттэн күндү, кэрэ да кэрэ.

    Аттарыы халыыптаах даҕааһыннар: чох хара, туус ма-
ҥан, уот кыһыл, үчүгэй баҕайы, кыра соҕус.

    Иһирэхситэр, күүркэтэр сыһыарыылаах даҕааһыннар:
-тай: сайаҕастай; -кээн: эдэркээн; -кэн: үтүөкэн; -лаахай:
маанылаахай; -тыын: кыратыын; -тиэн: кэрэтиэн; -иэн:
үчүгэйиэн; -иин: минньигэһиин.

                                                                                                            93
   88   89   90   91   92   93   94   95   96   97   98