Page 28 - Саха тыла 7 кылаас

Көрүҥ Халыыба Холобур
Төхтүрүтэлиир
Тиэтэтэр -аталаа, -талаа Уйбаан дьонун
биир-биир
-бахтаа, -махтаа, санаталыыр.
-пахтаа
Тукаам, тиэтэй,
хаампахтаа.

Төхтүрүтэлиир көрүҥ икки суолталаах: хат-хат, үрүт-үрдүгэр
эбэтэр утум-ситим оҥоһуллар хайааһыны көрдөрөр.

58. Бэлиэтэммит төхтүрүтэлиир туохтуур ханнык суолта-
тыгар туттуллубутун быһаар уонна ол туохтан тутулук-
таах эбитин тойонноо.

Эһэ абарбыттыы икки баппаҕайынан сири сабырҕаталаата уон-
на хатан баҕайытык кыланыталаан ылла. Андаатар илим ситимин
хас да сиринэн бысталаан барбыт. Балыксыт күөлгэ илимнэрин
көрүтэлии сылдьар. Оҕо ааҥҥа барбатын диэн, балтым устууллары
кэккэлэтэлээбит.

Тыаһы үтүктэр тыллартан төхтүрүтэлиир суолта -ҕаа, -ырҕаа, -даа,
-ырдаа, -ылаа, -ҕынаа, -гыраа сыһыарыыларынан, оттон дьүһүннүүр
тыллартан -ҥнаа, -ҥалаа, -ҥхалаа, -ҥхастаа, -рый, -лдьый, -рдаа,
-хаччый, -аарый сыһыарыыларынан үөскүүр. Холобур, Кустара маа-
тырҕаһа-маатырҕаһа көтөн таҕыстылар. (АН) Кыбыы кэтэҕэр эмискэ
тураах дааҕырҕаата. Сотору кыра кыыс оҕо түөрэҥнээн киирэн кэл-
лэ. Ынахпыт сайылыгар кэлэн атыннык ханалдьыйар буолла. Ойуур
быыһынан дэриэбинэ уоттара кылахачыстылар. Кумахха хаастар түһэн
ханардастылар.

59. Төхтүрүтэлиир көрүҥ икки суолтатыгар иккилии холо-
бурга өйгүттэн этиитэ булан суруй.

Тиэтэтэр көрүҥ сүрүн суолтата тэтимнээхтик, түргэнник оҥоһуллар
хайааһыны көрдөрүү. Ону тэҥинэн уһуннук, элбэхтик; хатыланан түр-
гэнник уонна кылгас кэмҥэ тэтимнээхтик, ситэтэ суох, тохтоон хаалар
хайааһыны бэлиэтиэн сөп.

60. Тиэтэтэр көрүҥ араас суолтатыгар биирдии холобурда өйгүт-
тэн булан суруй.
28